Deze vraag is op dit moment onderwerp van een interessant handhavingstraject. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft een databureau een boete opgelegd van 120.000 euro. De partij verhuurde data aan adverteerders voor direct mails aan prospects. Deze data verzamelde het databedrijf op basis van de AVG rechtsgrond gerechtvaardigd belang, dus zonder toestemming. Onjuist zegt de AP, want een economisch belang kan geen gerechtvaardigd belang zijn. De beboette partij verzet zich tegen openbaarmaking van dit besluit en is nu door de voorzieningenrechter in het gelijk gesteld. De rechtbank geeft aan dat de toetsing van de Autoriteit uitgaat van een verkeerde interpretatie van het begrip ‘gerechtvaardigd belang’ en dus zou het – aldus de rechter – zomaar kunnen dat het oordeel van de AP geen stand houdt.
Een direct mail versturen op aangekochte data, mag dat?
AP hanteert te strikte interpretatie van het gerechtvaardigd belang
De AP is nu al een aantal keer op de vingers getikt over haar uitleg van het gerechtvaardigd belang. Zo stelde de AP in 2018 dat direct marketing niet zou mogen op grond van het gerechtvaardigd belang er werden hier toen grote vraagtekens bij gezet, onder meer door ons.
In de VoetbalTV-zaak oordeelde de AP dat een commercieel belang van een bedrijf geen gerechtvaardigd belang is om persoonsgegevens te verwerken en legde een boete op. De rechter was het daar niet me eens en gaf aan “Het op voorhand uitsluiten van een bepaald belang als gerechtvaardigd belang, is in strijd met de Europese rechtspraak”. De boete werd vernietigd. Dit besluit werd in beroep bevestigd door de Raad van State. En zelfs de Europese Commissie waarschuwde de AP voor een te strenge interpretatie van de AVG en nodigde de AP uit haar standpunt, dat een commercieel belang geen gerechtvaardigd belang kan zijn, te herzien. Zonder succes.
Het feit dat een commercieel belang in de ogen van de AP per definitie geen gerechtvaardigd belang kan zijn, lijkt ook bij de huidige boete een belangrijk uitgangspunt te zijn. En zo zegt de rechter: hier is al eerder (namelijk bij VoetbalTV) van aangeven dat deze interpretatie niet juist is:
“dat tussen partijen primair in geschil is of het standpunt van de Autoriteit dat de economische belangen van verzoeksters niet zijn aan te merken als een gerechtvaardigd belang, juist is. Over de vraag of zuiver commerciële belangen onder omstandigheden kunnen worden aangemerkt als gerechtvaardigde belangen, heeft de rechtbank Amsterdam prejudiciële vragen gesteld aan het Hof van Justitie van de Europese Unie (Hof). Deze rechtbank heeft eerder geconcludeerd dat de toetsing van de Autoriteit uit gaat van een verkeerde interpretatie van het begrip ‘gerechtvaardigd belang’ en daarom in strijd is met artikel 6, eerste lid, aanhef en onder f, van de Avg.5 Gelet hierop is naar het oordeel van de voorzieningenrechter op voorhand dan ook niet uit te sluiten dat het standpunt van de Autoriteit in de sanctiebesluiten over het gerechtvaardigd belang in rechte geen stand houdt.”
AP vindt suppressielijst niet noodzakelijk voor de verwerking
Een andere frappante passage in de uitspraak is dat de AP klaarblijkelijk vindt dat een suppressielijst – een lijst van mensen die hebben aangegeven geen direct mail te willen ontvangen – niet noodzakelijk is voor de verwerking van persoonsgegevens voor postale marketing. Dit terwijl het Recht van bezwaar op direct marketing als zodanig in de AVG en de Telecomwet is verankerd en een verwerking van persoonsgegevens om hier uitvoering aan te geven dus rechtmatig zou moeten zijn.
Niet te vroeg juichen
Een winstoogmerk kan volgens de rechter en de EU dus nooit de enige reden zijn om bedrijven een gerechtvaardigd belang te ontzeggen voor het verzamelen van persoonsgegevens. Overigens wil dit niet per se zeggen dat het databureau het privacytechnisch wel goed deed. Het geeft alleen aan dat de argumentatie van de AP niet klopt. Als data verzamelen ten behoeve van postale marketing van derden wel een gerechtvaardigd belang is, moet u namelijk nog aan allerlei andere AVG vereisten voldoen. U moet de betrokkene informeren en een belangenafweging maken. U moet zich ook afvragen hoe lang u data voor dit doeleinde mag gebruiken. Maar omdat de AP de beoordeling van de rechtsgrond al anders concludeert, komt u aan deze afwegingen niet toe.
Mag dat?
De vraag: een direct mail versturen op aangekochte data, mag dat? Is dus niet zo eenvoudig te beantwoorden in het geval de adresgegevens opt-out zijn verzameld. Dat is ook een crux van de handhaving. Het databureau is het niet eens met de interpretatie van de AP, maar is de activiteiten al wel gestaakt. Het is dan wachten op een rechtsgang over de boete inhoudelijk.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact met ons op. Of heeft u zich ook een Mag dat vraag? Stel deze dan aan onze experts.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel?
Neem dan contact met ons op.
