Europese Commissie publiceert lijst van gatekeepers die onder de verplichtingen van de DMA vallen

De Europese Commissie heeft een lijst van bedrijven gepubliceerd die aangeven te classificeren als poortwachter of “gatekeepers” onder de Digital Markets Act (DMA). Als zij formeel door de Commissie worden aangewezen als poortwachter hebben zij 6 maanden om aan de vereisten van de DMA te voldoen. Zo moeten zakelijke gebruikers zoals adverteerders bijvoorbeeld toegang krijgen tot de informatie die zij generen op een platform. Dit is wel een impactvolle verandering want nu is het zo dat adverteerders weinig inzage krijgen in gebruikersdata op het platform, bijvoorbeeld hoe wordt hun bedrijvenpagina bezocht en wie kijkt er naar hun content.

DMA-definitie van Gatekeepers: marktomvang en gebruikersdrempels

De DMA geef criteria om te bepalen of een online platform als zogenoemde ‘poortwachter’ in de digitale sector kan worden aangemerkt. Daarbij moet een platform een aanmerkelijke marktpositie hebben. Hierbij spelen omzet, marktwaarde, landen waarbinnen een platform actief is en aantal gebruikers een rol. Ook de impact op de markt waarin zij actief zijn telt mee. Vervolgens moet het platform ook fungeren als (advertentie) platform waarop andere organisaties hun eindgebruikers benaderen. Om te worden beschouwd als gatekeepers, moet een bedrijf (I) een marktomvang hebben die van invloed is op de interne markt (jaarlijkse omzet in Europa van minimaal €7,5 miljard in de afgelopen drie financiële jaren of een eerlijke marktwaarde van minimaal €75 miljard in het afgelopen financiële jaar en activiteiten in ten minste 3 lidstaten) en (II) meer dan 45 miljoen maandelijkse actieve eindgebruikers en meer dan 10.000 actieve zakelijke gebruikers per jaar in de EU hebben bediend gedurende de afgelopen drie jaar op een aantal kernplatformdiensten.

DMA moet de aanmerkelijke marktmacht van de tech-reuzen inperken

Het probleem dat de DMA beoogt op te lossen is de aanmerkelijke marktmacht van de digitale platformen. Doordat er schaal- en netwerkeffecten optreden en er sprake is van een lock-in voor gebruikers krijgen nieuwkomers moeilijk een voet aan de grond. De ‘big five’ Amazon, Apple, Facebook, Google en Microsoft bedienen nagenoeg alle gebruikers. Zo kunnen zij eenzijdig voorwaarden opleggen aan gebruikers en fungeren ze als digitale poortwachter. Dat brengt weer andere maatschappelijke problemen met zich mee zoals de verkoop van namaak producten, verspreiding van desinformatie en illegale inhoud en privacy zorgen.

De poort gaat noodgedwongen een beetje meer open

Kwalificeert een bedrijf als poortwachter dan moeten zij op grond van de DMA straks aan een aantal voorwaarden voldoen:

Zij moeten zakelijke gebruikers toegang geven tot de op het platform gegenereerde data. Adverteerders krijgen ook toegang tot die informatie waarmee ze onafhankelijk analyses kunnen uitvoeren.
Zij moeten interoperabel worden voor andere apps en toepassingen. Het gaat hierbij overigens om ondersteunende diensten. Facebook hoeft dus niet een ander smoelenboek toe te laten, maar wel een andere betaaldienst.
Zij mogen niet met eigen diensten de concurrenten extra benadelen. Bijvoorbeeld door de eigen websites of advertenties eerst te laten zien (self-preferencing).
Zij mogen de gebruikers niet verplichten naast de gevraagde dienst ook een aanvullende dienst af te nemen.

DMA Gatekeepers Deadline: zes maanden om te voldoen

De Commissie zal nu hun verklaringen beoordelen en specifieke platformdiensten aanwijzen als gatekeepers voor 6 september. Eenmaal aangewezen, hebben deze gatekeepers zes maanden de tijd om te voldoen aan de regels van de DMA, waaronder beperkingen op praktijken zoals het vastzetten van gebruikers, het vooraf installeren van apps en zelfbevoordeling.