Inwerkingtreding DMA: beteugeling van techreuzen

DMA: inhoud en doelstelling

De DMA richt zich op de grootste techbedrijven. Deze platforms (denk aan Google, Apple e.d.) hebben de macht om eenzijdig regels op te leggen en obstakels op te werpen tussen bedrijven en eindgebruikers. De DMA kent dan ook als doel: voorkomen dat zogeheten ‘poortwachters’ oneerlijke voorwaarden aan bedrijven en eindgebruikers opleggen en openheid waarborgen van belangrijke digitale diensten. Hierbij gelden als ‘poortwachters’ in de digitale sector de platforms die:

• dusdanig groot zijn dat zij een aanzienlijke impact op de interne markt hebben. Factoren die hierop van invloed zijn, zijn onder meer gelegen in de jaaromzet (jaarlijkse EU-inkomsten van 7,5 miljard euro in elk van de laatste drie (boek)jaren), beurswaarde (75 miljard euro in het laatste (boek)jaar) en het aantal lidstaten (minstens drie) waar de dienst(en) aangeboden worden.
• een belangrijke toegangspoort voor zakelijke- naar eindgebruikers vormen. Verondersteld wordt dat dit het geval is bij meer dan 45 miljoen maandelijkse actieve eindgebruikers en meer dan 10.000 jaarlijks actieve zakelijke gebruikers binnen de EU.
• een (momenteel of naar verwachting toekomstig) diepgewortelde en duurzame positie hebben: wanneer in elk van de voorgaande drie (boek)jaren voldaan is aan het tweede criterium.

Gemeenschappelijke regels moeten innovatie, groei en concurrentievermogen ten goede komen en opschaling van kleine(re) ondernemingen vergemakkelijken.

Poortwachters: do’s en don’ts

Bedrijven die als ‘poortwachter’ kwalificeren zullen proactief een aantal gedragingen moeten implementeren. Zij zullen er bijvoorbeeld voor moeten zorgen dat vooraf geïnstalleerde apps of standaardinstellingen die leiden naar hun eigen producten en/of diensten eenvoudig te verwijderen zijn, dat derden met hun diensten kunnen samenwerken, dat afmelden net zo eenvoudig kan als aanmelden en dat bedrijven die op hun platform adverteren toegang krijgen tot de prestatiemeetinstrumenten.

Tegelijkertijd zullen zij zich moeten onthouden van oneerlijke gedragingen. Zo geldt een verbod om eigen producten en/of diensten gunstiger te rangschikken dan de producten en/of diensten van derden en mogen zij app-ontwikkelaars niet verplichten om bepaalde diensten van de poortwachter (bijvoorbeeld betalingssystemen) te gebruiken om in hun app-winkels te kunnen verschijnen.

DMA in praktijk

Zodra de DMA van kracht is, zal beoordeeld moeten worden welke bedrijven op basis van voornoemde criteria als poortwachter kwalificeren. Wordt een bedrijf als ‘poortwachter’ aangemerkt, zal het binnen een half jaar moeten voldoen aan de DMA. Houdt een poortwachter zich niet aan de regels, kan een boete tot 10% van de totale wereldwijde jaaromzet opgelegd worden. Bij herhaalde overtredingen kan een hoger percentage gelden en ook dwangsommen behoren tot de mogelijkheden. Bij systematische overtredingen kunnen bovendien aanvullende en vergaande maatregelen opgelegd worden, zoals (al dan niet gedeeltelijke) verkoop van het bedrijf.

Digitale markten ontwikkelen in hoog tempo. De Europese Commissie is dan ook gerechtigd marktonderzoek uit te voeren, op basis waarvan bijvoorbeeld verplichtingen aangevuld kunnen worden.

Vervolgstappen

Er is een verschil tussen ‘in werking treden’ en ‘van toepassing zijn’; soms hebben lidstaten tijd nodig om bepaalde regelingen in te voeren. De DMA is op 1 november in werking getreden en zal vanaf 2 mei 2023 van kracht zijn. Vanaf dit moment moeten de verplichtingen door allen worden toegepast en hebben potentiële ‘poortwachters’ tot 3 juli 2023 de tijd om zich als dusdanig bij de Europese Commissie te melden. De Europese Commissie heeft vervolgens tot uiterlijk 6 september de tijd om de (daadwerkelijke) poortwachters aan te wijzen. Deze poortwachters hebben op hun beurt tot 6 maart 2024 de tijd om aan de vereisten uit de DMA te voldoen.

Kortom: de komende tijd zullen er genoeg ontwikkelingen zijn. Wij houden u vanzelfsprekend op de hoogte. Heeft u vragen? Neem gerust contact met ons op.

Gebruikte bronnen: nu.nl, ec.europa.eu