Is toestemming nodig voor het publiceren van foto’s?

Foto’s en video’s van mensen zijn persoonsgegevens in de zin van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) zodra mensen herkenbaar in beeld komen. Het publiceren van foto’s wordt gezien als een verwerking van persoonsgegevens. In de AVG staan zes grondslagen voor het mogen verwerken van persoonsgegevens. Toestemming is daar één van.

Uitzondering 1: In de privésferen
Hobby- en vrijetijdsfotografen vallen buiten de AVG. Je mag in het openbaar foto’s maken zonder toestemming te vragen aan iedereen die herkenbaar op je foto voorkomt, mits je de foto’s vervolgens in persoonlijke en besloten kring houdt. Het posten van foto’s op je afgeschermde Instagram of Facebook account kan. Zodra je de foto’s echter openbaar maakt, via een website of een openbaar sociale media account, val je wel onder de AVG.

Uitzondering 2: ‘Journalistieke’ activiteiten
Er bestaat een tweede uitzondering voor het bekendmaken van informatie aan het brede publiek. Deze uitzondering voor ‘journalistieke’ activiteiten wordt ruim uitgelegd en geldt niet alleen voor journalisten, maar voor iedereen die informatie, meningen of ideeën deelt. Hieronder kunnen ook vallen: de (sfeer)foto’s die er tijdens het bedrijfsfeestje, de buurtbarbecue en of inhouse masterclass worden gemaakt. Hiervoor hoef je voor publicatie geen toestemming te vragen.

Maar let op! Het privacybelang van de mensen op je foto’s mag niet al teveel in het gedrang komen. Hoe meer iets een straattafereel of sfeerimpressie is, waarop veel mensen voorkomen, hoe minder het individuele privacybelang zal prevaleren. Dit is anders bij portretten of foto’s waarop slechts een handjevol mensen staan. Ook hier mag je een belangenafweging maken. Maar bij portretten zal het privacybelang van de betrokkene vaak zwaarder wegen dat het belang van de organisatie bij publicatie. Vooral als het gaat om foto’s die geen echte nieuwswaarde hebben, maar zijn geschoten op het feest of evenement van jouw bedrijf, buurtcomité of toneelvereniging.

Wees voorzichtig met kinderen
Het privacybelang van kinderen weegt zwaar. De AVG neemt kinderen extra in bescherming. Bij het publiceren van foto’s van kinderen zal de journalistieke uitzondering dus vaak niet opgaan, omdat het privacybelang van een kind prevaleert. Bedenk ook dat een kind (jonger dan 16 jaar) zelf geen toestemming mag geven van de wet, maar dat de ouders dit moeten geven. Basisscholen en crèches vragen (jaarlijks) toestemming aan de ouders voor het plaatsen van foto’s van hun kinderen op de website of op social media.

Wat zegt je ‘onderbuikgevoel’?
Het vragen van toestemming voor het maken en publiceren van een foto of video is altijd goed, maar niet altijd nodig. Bij grote(re) evenementen of festiviteiten kan je foto’s publiceren die een sfeerimpressie geven van het evenement. Naarmate je foto’s zich meer richten op de individuen, is toestemming steeds sneller noodzakelijk. Ga ook eens bij jezelf te rade: Hoe zou jij het zelf vinden als de foto gepubliceerd zou worden?

Altijd informeren
In het geval je geen toestemming vraagt (of kan vragen) voor het maken en publiceren van foto’s, ga dan in ieder geval over tot het informeren van je deelnemers, klanten of leden over het feit dat er foto’s gemaakt worden. Dit kan je doen in je (marketing)uitingen of communicatie in aanloop naar het evenement, maar bijvoorbeeld ook op het festivalterrein zelf. Daarnaast is het goed om kritisch om te gaan met de foto’s die gemaakt en gepubliceerd worden. Zo kan je de fotograaf instrueren om portretten van kinderen te vermijden én kan je foto’s ook (in meer of mindere mate ) in besloten kring houden.