Sensoren worden steeds meer ingezet op de werkvloer. TNO heeft na onderzoek infobladen ontwikkeld die beschrijven hoe sensoren kunnen worden gebruikt op de werkplek, waar met (chemische) stoffen wordt gewerkt. Ze beschrijven wat de voor-/nadelen daarvan zijn en welke mogelijke vraagstukken op het gebied van ethiek en privacy dat oproept.
9 maart 2020 • Nieuws
TNO: Ethiek en privacy bij gebruik van sensoren op de werkplek
Sensoren bieden veel mogelijkheden om blootstelling op de werkvloer in kaart te brengen, waardoor we de blootstelling beter kunnen beheersen en gezondheidsgerelateerde klachten kunnen voorkomen. Maar ze verzamelen ook veel data, die vaak betrekking hebben op personen.
Blootstellingsmetingen op de werkplek worden momenteel gedaan door monsters te nemen in de ademzone van medewerkers en deze in een laboratorium te laten analyseren. Na interpretatie door een arbeidshygiënist worden ze als gemiddelde blootstellingswaarde terug gekoppeld aan een bedrijf. Dit is een tijdrovende en dure methode, waardoor doorgaans maar enkele metingen worden gedaan en wat een algemeen beeld geeft van de blootstelling.
Met sensoren meten
TNO is van mening dat beter zicht wordt gekregen op de verschillen in blootstelling tussen mensen die vergelijkbaar werk doen wanneer met sensoren wordt gemeten. Sensoren meten bijvoorbeeld elke 5 seconden, waardoor een blootstellingsprofiel wordt verkregen in plaats van een gemiddelde waarde. Hierdoor wordt ook duidelijker waar preventieve maatregelen zich op moeten richten om het gewenste effect te hebben. Daarnaast zijn de meetresultaten van sensoren direct beschikbaar, wat direct handelen mogelijk maakt.
Data opslaan en delen
Maar, sensoren verzamelen data, ook over mensen. En hoewel dat in de huidige situatie ook het geval is, ligt de situatie gevoeliger juist doordat sensordata informatiever zijn. Sensoren kunnen worden toegepast in de ruimte, op machines en op personen. De data moeten, afhankelijk van de toepassing, gedeeld worden met derden om effectief te zijn.
Voor early warning toepassingen is het voldoende de data alleen te delen met de desbetreffende persoon. Maar voor bijvoorbeeld een blootstellingsregister worden de data met naam en toenaam opgeslagen en gedeeld met derden, waardoor de informatie herleidbaar is naar organisaties en personen. Veel andere toepassingen liggen ergens tussen deze twee extremen. Het is dus niet verwonderlijk dat mensen bang zijn voor verkeerd gebruik van de data.
Infobladen over ethische kwesties
De introductie van sensoren op de werkplek kan dus effect hebben op ethische waarden, bijvoorbeeld op gezondheid/welzijn, recht op zelfbeschikking, privacy, vertrouwen, rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid. Deze waarden kunnen zowel positief als negatief beïnvloedt worden.
Meer blootstellingsgegevens helpen om de blootstelling beter te beheersen en te voorkomen dat mensen er ziek van worden (positief). Maar sensordata geven ook informatie over het gedrag van personen. Deze informatie zou bijvoorbeeld tijdens een functioneringsgesprek ook tegen een persoon kunnen worden gebruikt (negatief).
TNO heeft infobladen ontwikkeld per toepassing van sensoren die een aantal ethische kwesties beschrijven die zich voor kunnen doen. Met behulp van deze infobladen kunnen werkgevers en werknemers zich gezamenlijk voorbereiden op de inzet van sensoren op de werkplek.
Samenwerken
TNO onderzoekt de mogelijkheden van sensoren op de werkplek om tot effectievere preventie te komen. Wij zijn overtuigd van de mogelijkheden en het is onze taak dat aan de wereld te laten zien. Maar we nemen de mogelijke ethische en privacy kwesties die daarbij kunnen ontstaan heel serieus en willen graag in samenwerking met belanghebbenden aan technische en organisatorische oplossingen hiervoor werken.
lees meer op TNO.nl
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel?
Neem dan contact met ons op.
